Złomowanie auta: Wszystko, co powinieneś wiedzieć
- Jak wybrać odpowiednią Stację Demontażu Pojazdów?
- Złomowanie samochodu w kilku krokach
- Co dzieje się z autem po oddaniu do Stacji Demontażu Pojazdu?
- Ile można zarobić po zezłomowaniu auta?
W chwili, gdy stan lub uwarunkowania techniczne pojazdu nie pozwalają na jego dalszą eksploatację na drogach publicznych, a naprawa staje się już zwyczajnie nieopłacalna, rozwiązaniem może okazać się jego złomowanie. Kasacja samochodu ma dość skomplikowany przebieg i wiąże się z wypełnieniem wielu formalności. Natomiast przy odrobinie rozeznania i współpracy z profesjonalnymi instytucjami, proces ten może okazać się dużo łatwiejszy, niż nam się wydaje. Warto jednak pamiętać, że tylko legalnie działające Stacje Demontażu Pojazdów (SDP) posiadają niezbędne zaplecze i doświadczenie, aby uczynić proces kasacji przyjaznym dla środowiska i zrozumiałym dla właścicieli chcących zezłomować swoje auto.
Wszelkie działania związane z kasacją samochodu powinny być zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi utylizacji pojazdów. Proces ten reguluje w polskim prawie ustawa z dnia 20 stycznia 2005 roku o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. 2005 Nr 25 poz. 202). Dlatego, jeśli zdecydujemy się na utylizacje auta, które nie nadaje się do dalszej jazdy, powinniśmy rozważyć kasację wyłącznie w legalnie działających i certyfikowanych SDP, posiadających zezwolenie wydane przez Marszałka Województwa. W naszym artykule przyjrzymy się szczegółowo poszczególnym etapom i formalnościom związanym ze złomowaniem samochodu osobowego.
🧐Ciekawostka: Według danych Ministerstwa Cyfryzacji, które sprawuje urząd nad Centralną Ewidencją Pojazdów i Kierowców, w Polsce tylko w roku 2022 na złom trafiło ponad 415 tysięcy samochodów osobowych. Średni wiek złomowanego auta wyniósł 22 lata, a marki najczęściej meldujące się na stacjach demontażu w kraju nad Wisłą to: Volkswagen, Ford, Opel oraz Fiat.
Jak wybrać odpowiednią Stację Demontażu Pojazdów?
Według danych Instytutu Transportu Samochodowego w Polsce istnieje ponad tysiąc legalnie działających Stacji Demontażu Pojazdów (SDP). Są to podmioty upoważnione przez marszałka danego województwa do prowadzenia działalności i mogą legalnie wydawać zaświadczenia o złomowaniu pojazdów. Ponadto tylko certyfikowany podmiot ma prawo do unieważnienia dokumentów rejestracyjnych, tablic rejestracyjnych oraz karty pojazdu (jeśli była wydana).
Otrzymanie stosownych zaświadczeń i dokumentów jest niezbędne w dalszym procesie wyrejestrowywania auta oraz w ubieganiu się o zwrot składki OC. Wykaz legalnie działających i certyfikowanych SDP można znaleźć w Internecie na stronie Urzędu Marszałkowskiego danego województwa, gdzie dostępny jest spis przedsiębiorstw prowadzących oficjalną działalność związaną z demontażem pojazdów.
Stacje Demontażu Pojazdów to podmioty gospodarcze, muszące spełniać określone warunki. Jednak warto wspomnieć, że polityka przyjmowania i odbiorów pojazdów, kwoty za kilogram złomu, proces weryfikacji kompletności i stanu technicznego, a także dostępność terminów kasacji pojazdów mogą się od siebie różnić w zależności od danej stacji, z którą mamy do czynienia. Przed podjęciem decyzji dobrze jest sprawdzić warunki współpracy związane ze złomowaniem pojazdu danego SDP i podjąć decyzję optymalną pod względem naszych preferencji i budżetu.
Decydując się na kasację pojazdu, powinniśmy uważać na nielegalnie funkcjonujące przedsiębiorstwa, podszywające się pod oficjalne Stacje Demontażu Pojazdów. Takie podmioty nie mają prawa do wydawania zaświadczeń o złomowaniu pojazdów. Nie mogą również unieważnić dowodu rejestracyjnego, tablic oraz karty pojazdu. Współpraca z taką firmą przez naszą własną nierozwagę może przysporzyć nam wielu kłopotów. Najczęściej przedstawiciele takich firm proponują podpisanie umowy kupna-sprzedaży. W takim przypadku wyrejestrowanie samochodu jako zezłomowanego oraz odzyskanie części składki OC od ubezpieczyciela (które po sprzedaży auta przechodzi na nabywcę) okaże się niemożliwe.
Nielegalnie działające stacje demontażu przyczyniają się również do zanieczyszczenia środowiska, ponieważ bardzo często demontują pojazdy niezgodnie z panującymi przepisami. Warto wykazać się przezornością i przed zezłomowaniem auta sprawdzić daną instytucję. Zadbamy w ten sposób o własne finanse, komfort, a także otaczające nas środowisko.
Złomowanie samochodu w kilku krokach
1) Przygotowanie dokumentów
Aby proces złomowania przebiegł sprawnie i zgodnie z prawem, musimy liczyć się z koniecznością przygotowania odpowiednich dokumentów. Najczęściej powinniśmy mieć przy sobie:
Klucze do pojazdu;
Dokument tożsamości;
Umowę sprzedaży lub inny dokument potwierdzający prawo do pojazdu;
Upoważnienie (jeśli np. istnieje więcej niż jeden właściciel, a podczas złomowania obecny jest tylko jeden z nich);
Kartę pojazdu (jeśli była wydana);
Notarialny akt poświadczenia dziedziczenia lub orzeczenie sądowe potwierdzające przyjęcie spadku (jeśli auto zostało odziedziczone lub otrzymane w spadku po zmarłym).
💡Warto wiedzieć: W przypadku kasacji auta firmowego należy mieć przy sobie oprócz podstawowych dokumentów również wpis do CEIDG oraz stosowne upoważnienia, jeśli to nie sam właściciel, a np. pracownik podmiotu gospodarczego został oddelegowany do wykonania zadania.
2) Przygotowanie pojazdu
Aby uniknąć niepotrzebnych strat, warto przed oddaniem pojazdu do SDP odpowiednio go przygotować. Zaleca się usunięcie wartościowego wyposażenia dodatkowego oraz przeszukanie schowków w celu zabrania z auta rzeczy prywatnych takich jak: odzież, uchwyty na telefon, płyty muzyczne, gaśnice itp.
3) Dostarczenie auta do Stacji Demontażu Pojazdów
W tym przypadku rozwiązań jest wiele. Jeśli auto może poruszać się legalnie po drogach publicznych i jego stan na to pozwala, można dostarczyć samochód do SDP na własnych kołach. Pojazdy, które nie mogą samodzielnie dotrzeć do punktu złomowania, powinny zostać dostarczone na lawecie. Niektóre punkty demontażu aut świadczą usługi odbioru pojazdu. Taki serwis może być jednak odpłatny lub uchodzić jako część, lub całość rozliczenia za złomowany pojazd. Najlepiej porównać oferty różnych SDP i wybrać najkorzystniejszy wariant.
4) Ustalenie warunków kasacji z pracownikiem SDP
Ustalenie warunków kasacji może odbyć się jeszcze przed dostarczeniem auta do punktu po przesłaniu jego zdjęć. Jednak bardzo często bywa tak, że pracownicy SDP sprawdzają stan techniczny i kompletność każdego przybyłego egzemplarza na miejscu. Kompletność auta ma wpływ na jego wycenę. Za auto kompletne uznaje się pojazd, który przynajmniej w 90% waży tyle, ile zostało wykazane w dowodzie rejestracyjnym. Pojazdy o niższej wadze i ze znacznymi brakami w wyposażeniu, mogą zostać uznane za niekompletne. Czasami bywa tak, że dana stacja nalicza dodatkową opłatę za brakujące kilogramy. Kwoty mają charakter indywidualny i zależą od konkretnego przedsiębiorstwa.
5) Odbiór dokumentacji potwierdzającej legalność złomowania
Należy szczególnie zadbać, aby po zakończeniu formalności związanych z kasacją auta, odebrać stosowne dokumenty od pracownika SDP. Należą do nich m.in.: zaświadczenie o złomowaniu pojazdu oraz dokumentacja potwierdzająca unieważnienie dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu (jeśli była wydana) i tablic rejestracyjnych. Bez tych dokumentów wyrejestrowanie auta oraz odzyskanie części składki ubezpieczenia OC mogą być niemożliwe.
6) Wyrejestrowanie auta
Zgodnie z polskimi przepisami, a dokładnie ustawą: Prawo o ruchu drogowym, w ciągu 30 dni od kasacji auta, mamy obowiązek jego wyrejestrowania. Formalności możemy dokonać w odpowiednim do miejsca ostatniej rejestracji pojazdu Wydziale Komunikacji. Niewywiązanie się z tego obowiązku może być równoznaczne z nałożeniem przez starostę kary od 200 PLN do nawet 1000 PLN.
7) Kontakt z towarzystwem ubezpieczeniowym
Po zezłomowaniu samochodu warto skontaktować się z towarzystwem ubezpieczeniowym i poinformować o kasacji pojazdu. W przeciwnym razie możemy ponieść koszty związane z naliczeniem składek na kolejny rok.
💡Warto wiedzieć: Jeśli zezłomowaliśmy nasz samochód legalnie w certyfikowanym SDP i posiadamy stosowne zaświadczenia, w pewnych przypadkach możliwe jest również odzyskanie części składki z OC. Kwota zwrotu najczęściej wyliczana jest proporcjonalnie w odniesieniu do daty złomowania i zakończenia umownego okresu ubezpieczenia. Jednak warunki zwrotów zależą od danego towarzystwa ubezpieczeniowego.
Co dzieje się z autem po oddaniu do Stacji Demontażu Pojazdu?
W certyfikowanych SDP proces demontażu pojazdu podlega rygorystycznym przepisom, a standardy rozbiórki i utylizacji komponentów powinny być zgodne z normami ochrony środowiska.
W pierwszej kolejności z samochodu usuwane są materiały niebezpieczne takie jak akumulator oraz poduszki powietrzne. Następnym etapem jest pozbycie się z pojazdu substancji szkodliwych np. płynu hamulcowego, chłodniczego, czynnika klimatyzacji, paliwa itp. W kolejnych krokach pracownicy segregują pojazdy na te bardziej wartościowe, z których można uzyskać elementy eksploatacyjne do ponownego wykorzystania lub odsprzedaży oraz na pojazdy, które przez swój stan i poziom wyeksploatowania zostają poddane całkowitemu recyklingowi i segregacji na surowce wtórne takie jak: szkło, miedź, platyna, ołów, aluminium, mosiądz itp.
Odzyskiwanie surowców naturalnych przez certyfikowane i upoważnione podmioty z zachowaniem norm bezpieczeństwa ma niebagatelny wpływ na stan środowiska i zachowanie równowagi w przyrodzie.
Ile można zarobić po zezłomowaniu auta?
Zlikwidowanie obowiązkowej opłaty recyklingowej wpłynęło korzystnie na stan portfeli osób chcących zezłomować swoje auto. Do 2015 roku, kasacja auta wiązała się z opłatą w kwocie 500 PLN właśnie na poczet obowiązującej wtedy opłaty. Bardzo często bywało tak, że za zezłomowanie pojazdu właściciel nie otrzymywał ani złotówki, a czasami do całego przedsięwzięcia musiał jeszcze dopłacić.
Aktualnie opłata recyklingowa nie obowiązuje. Wszystkie legalnie działające Stacje Demontażu Pojazdów nie wymagają opłat za złomowanie, a za oddane auto płacą jak za złom. Stawka za kilogram w 2023 waha się między 0,20 PLN a 0,60 PLN w zależności od stanu pojazdu oraz polityki zakupowej danego SDP. Za auto ważące tonę aktualnie można otrzymać od ok. 200 PLN do 600 PLN. Jak zatem widać, stawki za złomowany pojazd nie są wygórowane, różnią się od siebie i zależą m.in. od kompletności oraz stanu technicznego auta.
Podsumowanie
Prawidłowe złomowanie pojazdów jest kluczowe dla ochrony środowiska i poprawy bezpieczeństwa na drogach w naszym kraju. Przestrzeganie wymogów formalnych oraz odpowiednie przygotowanie są niezwykle istotnymi elementami dla sprawnego przebiegu kasacji auta. Warto podkreślić, że certyfikowane stacje demontażu dysponują niezbędnym wyposażeniem i doświadczeniem, co gwarantuje legalną i bezpieczną procedurę dla właścicieli pragnących zezłomować swój pojazd.
Wymogi dotyczące współpracy poszczególnych stacji demontażu różnią się od siebie, dlatego warto wybrać ten podmiot, którego warunki współpracy i polityka działalności odpowiadają nam najbardziej. Należy koniecznie pamiętać, że wszelkie kroki związane ze złomowaniem samochodu powinny być bezwzględnie zgodne z obowiązującymi przepisami dotyczącymi utylizacji pojazdów w Polsce. Unikajmy nielegalnych stacji demontażu, korzystając z ich usług, narażamy siebie oraz środowisko na przykre konsekwencje.